Türk İnternet Kullanıcısı Kimdir? İnternetteki Davranış Şekilleri

Türk internet kullanıcısı erkek ağırlıklı, genç bir kitle.

Türk kullanıcılarının internetteki davranış şekli global kullanıcılara benzemekle birlikte yerli tonlama farklılıkları da bulunuyor.

Türk kullanıcıları internette en çok arama yapmak, sosyal medya, anlık mesajlaşma, eposta vb gibi faaliyetlerde bulunuyorlar.

TÜİK, Socialbakers FB Turkey, Nielsen gibi kaynaklardan detaylı araştırmalara erişilebilir.

E-Ticaret, M-Ticaret, S-Ticaret

E-ticaret ya da elektronik ticaret genel olarak web/internet/mobil üzerinden yapılan ticaret faaliyetlerine genel olarak verilen isimdir.

Daha önceden tuğla ve çimentodan oluşan fiziksel mağazalar yerine artık ticaretin dijital ortama aktarılması kastedilmektedir.

E-ticaret denilince aklımıza en basit haliyle web sitesi üzerinden alışveriş yapabileceğimiz siteler gelmektedir.

 

M-ticaret, mobil ticaret ise internette mobil cihazlar üzerinden gerçekleşen ticaret faaliyetlerine verilen bir tanımdır.

Bu kapsamda eticaret sitelerinin mobil versiyonları, mobil ödeme sistemleri, lokasyon bazlı sadakat programları gibi farklı kanalları vardır.

Mobilin önemli olmasından biri direk aksiyon temelli olması. 

Yani yaplan araştırmalarda web üzerinden marka/ürünle ilgili arama yapan birine kıyasla mobil üzerinden benzer aramaları yapan bir kişinin direk aksiyona/satınalmaya daha yatkın olduğu görülüyor.

 

S-ticaret, sosyal ticaret ise sosyal medya ağları üzerinden gerçekleşen ticaret faaliyetleri olarak adlandırılabilir.

S-ticarette sosyal mecraların dinamikleri ve fonksiyonları kullanılarak dijital ticaret faaliyetlerine ek özellikler kazandırılabilir.

Örneğin arkadaşlarınızın en çok beğendiği marka ya da ürünleri görebilmek, 

beğendiğiniz ürünlerden bir wishlist yapıp arkadaşlarınızın size o ürünlerden hediye etmesini sağlayabilirsiniz 

ya da grup satınalmalarla 50 arkadaşınızla toplu satın aldığınız bir ürüne/hizmete önemli bir indirimle sahip olabilirsiniz.

Teknolojik, Kültürel ve Sosyolojik Değişiklikler ve sosyal medya

Teknolojik gelişmeler, özellikle internete bağlanabilen cihazların ve internet erişiminin ucuzlaması sosyal medyanın yaygınlaşmasında önemli bir rol oynadı, oynamaya devam ediyor.

Kültürel anlamda da eskiden dışarıya daha kapalı olan toplumlar ve bireyler artık daha fazla şeffafleşmeye ve daha fazla paylaşımcı olmaya başladılar.

Sosyolojik bir bakış açısıyla eskiden de paylaşımcı olan bireyler, artan iş yoğunluğu, büyük şehir şartları ve artan kontak sayısıyla iletişimde kalabilmek için fiziksel ortamlar bulamayınca otomatikman sosyal ilişkilerini daha pratik olan sosyal medyaya kaydırdı.

Dijital Pazarlama aktivitelerinin Projelendirilmesi ve Proje Yönetimi

Sosyal medya stratejisi belirlendikten sonra bütçe ve zaman kapsamı içerisinde uygulamaya geçilebilir.

Öncelikle elde detaylı bir dijital standartlar dokümanı gibi bir doküman olması iyi olur. 

Ancak bu tarz dokümanların biraz sağlıklı yaşam kurallarına benzediğini hatırlatalım. Bu kuralları az çok herkes bilmesine rağmen hakkıyla uygulamak sabır, kararlılık ve dikkat ister.

İhtiyaçlara uygun ajanslar ya da tedarikçiler belirlendikten sonra bunların detaylı bir şekilde brieflenmesi uygun olur.

Bir ya da bir den fazla ajanstan gelen debrieflerin daha sonra değerlendirilmesi yapılmalıdır. Yaklaşımlar ve özgün fikirler değerlendirilmelidir.

Bir fikir ya da yıllık bir iletişim planı benimsendikten sonra işin bütçelendirilmesi sürecine geçilebilir. 

Burada alınacak hizmetlerin çok net bir şekilde belirlenmesi yerinde olur. 

Satınalma süreciyle beraber sözleşme sürecinin de tamamlanmış olması gerekir. 

Satınalma tamamlandıktan sonra uygulama ve karşılıklı aktif çalışma süreci başlar.

Eğer bu bir sosyal medya iletişimi (içerik geliştirilmesi ve moderasyon) ise bunun için içeriklerin aylık planlanması yerinde olur. Ajans ve markaya da kolaylık sağlayacaktır.

Eğer bir uygulama/oyun/site vb ise öncelikle wireframe yani taslaklar üzerinden mutabık kalınmalı. Daha sonra tasarımlar ve revizyon sürecinden sonra tasarımlar onaylanmalı. Tasarımlarda kullanıcı tecrübesi merkeze alınmalı ve kolaylık, görüntüye göre önceliklendirilmeli. 

Onaylanan tasarımlar üzerinden bir kodlama süreci geçecektir. Burada modern web standartlarında uygulama yapılması ve mobil uyumluluk vb konuların gözetilmesi uygun olur. 

Test adresi üzerinden yapılan hata giderme faliyetleri üzerinden çalışma yayına açılabilir.

Yayına açılmadan önce yine kampanyayı duyurmak için bir medya planı belirlenmiş olmalıdır. Bu şekilde hedef kitleye ücretli bir iletişim yapılıp marka tecrübesine kullanıcıların katılması sağlanabilir.

Projenin boyutlarına göre online proje yönetim yazılımları kullanılabilir.

Tüm taraflardan tek bir kontak kişisi olması proje yönetimini kolaylaştıracaktır.

Projede satınalma onayı, tasarım onayı, test süreci ve en son yayın onayı gibi kilometre taşlarının belirlenmesi olası sorunları en aza indirecektir.

 

Kanallara Göre Pazarlama Planı Oluşturulması

Farklı kanalların farklı dinamikleri ve kitlesi olduğu muhakkak. Yine burada tüketicilerin markalardan beklentileri de farklı olabilmektedir.

Kurumsal hedefler ve stratejik plan çerçevesinde farklı kanallarda bulunma kararı alınabilir. Burada öncelikli olarak hedef kitle dikkate alınmalı. Birim maliyetler, mecranın esneklikleri de belirleyici olabilir.

Örneğin daha genç bir kitleye giden ve oyuna ilgi duyan bir hedef kitlesi olan bir marka uygulamalar açısından daha zengin & esnek Facebook’u tercih edebilir. 

Diğer taraftan büyükşehirli genç çalışanları hedefleyen diğer bir marka ise Twitter üzerinden kaliteli ve organik yayılma özelliği olan içerikler üzerinden marka mesajını iletmeyi seçebilir.

Bir marka belirli kurallara uyarak birden fazla mecrada aynı ya da benzer içerikle de bulunabilir. Bu durumda içeriklerin mecra dinamiklerine göre bir miktar düzenlemeden geçmesi gereklidir.

 

Sosyal Medya Stratejik ve Pazarlama Planının Oluşturulması

Sosyal medya stratejik planı için çevresel faktörler, rakipler, dünyada referans alınabilecek şirket,marka,projeler incelenebilir.

Stratejik planın kurumsal hedefler çerçevesinde belirlenmesi gerekir. 

Pazarlama planı içerisinde ise bu strateji çerçevesinde daha taktik öğeler tanımlanabilir.

Pazarlamanın alt birimi olarak da ayrı bir iletişim planı hazırlanabilir.

Söz gelimi şirket hedefi x markası için bilinirliği artırmak olabilir.

Stratejik plan ise orta düzeydeki marka bütçesi ve mecra dinamikleri açısından sosyal medyayı birincil mecra olarak kullanmak olabilir.

Pazarlama planında ise hedef kitleye daha uygun ve içeriklerin daha az bütçe ile daha çok kişiye ulaştırılabilmesi için Facebook sayfası kurulması ve 3 ay içerisinde 50 bin hedef kitleye ulaşması hedeflenebilir.

İletişim planında ise girilen her içeriğin en az 10 bin kişiye ulaşması ve gerekirse reklam desteği sağlanması yer alabilir.

 

Sosyal medyada Kurumsal Yetkinlikler ve Beceriler

Kurumsal yetkinlikler açısından ve tüketici nezdinde algılanan güçlü yönler, beceriler sosyal medyada da belirleyici olabilir.

Örneğin çok güçlü markaları olan bir şirket ise farklı markalar yoğun ve düzenli olarak sosyal medyada iletişim yapabilir. 

Çok sevilen ve saygı duyulan bir marka ise kullanıcılar sürekli marka logosu ve ikonik reklamları izlemekten diğer sayfalarda olduğu kadar çabuk sıkılmayacaklardır.

Ya da kurumsal yetkinlikler açısından hikaye anlatımına ya da tüketicilerin dahil olup kendi hikayelerini oluşturabilecekleri bir yetkinlik varsa sosyal medyada takipçiler sıkça hikaye üretmeye ve marka hikayelerine dahil olmaya yönlendirilebilir.

Kurumun tüketiciler nezdinde sıcak, yakın ya da mesafeli ama güvenilir gibi algılanma farklılıklarını da muhakkak sosyal medya stratejisi çerçevesinde belirleyip, iletişim dili ve tonuna uygulamak gerekir.

 

.@godivaturkiye ve @ulkersportarena ‘nin Foursquare lansman birlikteliği sektör dergilerinde…

Foursquare’in resmi olarak Türkiye’de faaliyetlerine başlaması için seçilen launch partner lardan ikisi olan Godiva Türkiye ve Ülker Sports Arena ile ilgili haber Campaign TR, Digital Age, Marketing Türkiye, MediaCat gibi dergilerde yayınlandı. Benim fotoğrafını çektiğim görüntü ise Campaign TR den.

 

Büyük halini görüntülemek için tıklayın.

Godiva ve Foursquare lansman birlikteliği daha önce Webrazzi 2013 konferansında Foursquare’in Avrupa’dan Sorumlu Yönetici Direktörü Omid Ashtari tarafından gösterilmişti. Bir kısmını çekebildiğim videoya buradan ulaşabilirsiniz.

Sosyal Medyada İşiniz için neyin yapılıp yapılamayacağının belirlenmesi

Sosyal medya stratejisi çizilirken iş ihtiyaçları, öncelikli mecralar, hedef kitle, bütçe ve zamanlamalar belirlenmelidir.

Bu kapsamda zaten kısıtlı olan zaman, bütçe ve insan kaynaklarını önceliklendirerek sarfetmek akıllıca olacaktır.

Yapmış olmak için ya da sırf bulunmak için, yeterli enerjinin ayrılamayacağı farklı kanallarda aktiflik sağlamak fayda yerine zarar getirebilir.

Bu mecralarda gerçekleşebilecek olası sorunlar, olası faydalarından daha çok olabilir. 

Bazı mecraların kontrol edilebilirlik özellikleri de farklıdır, örneğin Facebook duvarınıza gelen bir yorumu modere elebilir / silebilirken Twitter hesabınıza gelen mention/cevaplara başka bir profilde olduğu için müdahale edemezsiniz. 

Bu anlamda özellikle moderasyon ihtiyacının karşılanmayacağı yerlerlde bulunulmaması yerinde olacaktır.

Neyin yapılamayacağından daha önemli olarak neyin yapılacağı yani hedefler net olarak belirlenmeli ve tüm faaliyetlerin buna katkı sağlar durumda olması gerekir.

Örneğin basit bir taktiksel Twitter retweet kampanyasının da genel strateji içerisinde bir yeri olması gerekmektedir.

Tüketicinin kafasında bunların bulmaca parçası gibi oturması gerekmemektedir, pek mümkün de değildir ancak pazarlamacı açısından tüm sosyal medya faaliyetlerinin bu strateji kapsamında düşünülmesi yerinde olur.

Bu anlamda pratik fayda sağlaması açısından DOs, DONTs gibi tablolar bile hazırlanabilir. Böyle bir kurala örnek olarak, kısıtlı bütçe sebebiyle Facebook uygulamaları yapmak yerine bu üretim bütçesini daha kaliteli özgün içerik oluşturmakta kullanabilir.