Burak Bakay

FB ve TW kitlelerin farklı olduğunu ve farklı içeriklere tepki verdiğini, markalardan farklı beklentilerde olduğunu hatırlatalım.

İş ihtiyaçları da dikkate alınarak belirlenen faaliyet gösterilecek sosyal mecra dinamiklerinin de dikkate alınması ve analiz edilmesi faydalı olur.

Söz gelimi Facebook’ da farklı hedef kitlelere ulaşmak mümkünken, Linkedin de genç hedef kitleye ulaşmak mümkün olmayabilir. Ancak Linkedin’ de profesyonel kitleye Facebook ya da Twitter’ a kıyasla çok daha etkin ulaşmak mümkün olabilir.

Bazı hedef kitleler de farklı sosyal medya kanallarında faaliyet gösterebilmektedir. Bunlar için de farklı kanallarda paralel ama mümkünse bazı alanlarda farklılaşan iletişim yapmak faydalı olabilir.

 

Sosyal medya hedef kitle analizi için en iyi kaynak Facebook gibi mecranın kendi istatistik araçlarıdır.

Eğer belirli bir takipçi/fan sayısına sahip bir sayfa varsa Facebook insight çok değerli bilgiler verecektir.

Bunlar arasında mevcut fanlarınızın hangi demografide olduğuna ek olarak içeriklerinizle etkileşime giren kitlenin de ayrıca demografisi verilecektir.

Buradan örneğin belirli bir yaş grubundaki kadınların içeriklerinize daha duyarlı olduğunu görürseniz hedef kitlenizi o alanda daha fazla büyütmek isteyebilirsiniz. Bundan sonraki reklam faaliyetlerinizde bu hedef kitleyi önceliklendirebilirsiniz.

Facebook genel hedef kitle analizleri için Socialbakers kullanılabilir. 

Yine Facebook’ un kendi reklam arayüzünden farklı demografiler ve bu kapsamdaki aktif kullanıcıların yaklaşık sayısı bilgileri alınabilir.

 

Twitter’ da ise hedef kitle belirlemek nispeten daha zordur. Demografik bilgileri Facebook kadar detaylı ve herkese açık olmadığından Twitter üzerinden hedef kitle araştırmaları yapmak daha zordur.

TW da genelde insanların konuştuğu konular ve ilgi alanları üzerinden biraz da tahminen hedef kitle analizi yapılabilir. 

TW reklam hedeflemelerini de kabaca bu mantıkla yapmaktadır.

 

Kurumsal faaliyetlerin temel amaçlarının başında sürdürülebilir büyüme ve karlılık gelmektedir. 

Bu amaçlara ulaşmak için çeşitli faaliyetlerde bulunulur, bunlardan biri de pazarlama faaliyetleridir.

Bu bağlamda pazarlama faaliyetleri altında dijital pazarlama stratejisi, bunun da alt kırılımı olarak sosyal medya stratejileri kendisine yer edinmektedir.

Sosyal medya stratejilerinde mecranın kendi dinamikleri düşünülerek KPI bazlı hedefler koyulabilmekle birlikte yine de projenin ve sosyal medya faaliyetlerinin esas amacının bir şekilde şirket hedeflerine hizmet etmesi gerektiği düşünülmelidir.

Sosyal medya faaliyetlerinin direk olarak şirketin satışları, büyümesi ve karlılığı üzerine olan etkilerinin ispatlanması konusunda henüz çok az veri olmakla birlikte, araştırmalar sosyal medyadaki faaliyetlerin tüketici davranışlarını etkilemede çok etkili olduğunu göstermektedir.

Bu anlamda kurumsal hedeflerin birer alt kümesi olarak sosyal medya stratejileri kurgulanırken bu büyük resmin bir parçası olduğu unutulmamalıdır.

Herhangi bir faaliyetin direk ya da dolaylı olarak şirkete fayda sağlaması beklenirken, mecranın kendi dinamikleri içerisinde de başarılı kampanyalar geliştirmek için KPI ve optimizasyon bazlı çalışmalar da yapmak gerekir.

Kurumsal hedefler doğrultusunda bilinirlik sağlamak, marka imajını güçlendirmek, şikayet yönetimi sağlamak, hizmet kalitesini artırmak gibi çeşitli iş ihtiyaçları doğrultusunda sosyal medya stratejisi çizilebilir.

Sosyal medya stratejisinde bu amaçlar doğrultusunda fan/takip kazanımı, düzenli etkileşim ve iletişim sağlamak, tüketici şikayetlerine sosyal medya üzerinden cevap vermek gibi kapsamlar belirlenebilir.

 

İK nın yıllardır işe alımdan önce adayların SM ve dijital kimliğiyle ilgili araştırmalar yaptığı bilinen bir gerçek

Adayların da bunun farkında olarak dijital kimlik kalıntılarının ve SM hesaplarındaki paylaşımlarının bir işe alım sürecinde İK cının görmek isteyebileceği formatta olmasını sağlaması beklenir

İK tarafındaki araştırmada ise özellikle Google çok iyi kullanılarak kişi hakkında detaylı bilgi edinilebilir. Güncel değil daha çok geçmişe yönelik aramalar değişik bulgular ortaya çıkarabilir.

SM hesaplarındaki bilgiler gerçek ya da farklı bilgilerle karşılıklı kontrol edilebilir, örneğin Linkedin deki bilgiler CV dekilerle uyuşuyormu vs

YouTube hangouts ya da Skype gibi videolu görüşme imkanı sağlayan araçlarla özellikle ilk görüşmeler yapılarak İK ve adaya zaman kazandırabilir.

 

Yetenek yönetiminde SM kullanımı için pasif faydaları dikkat edilerek şirketle ilgili SM daki içeriklerin istenilen imaj doğrultusunda olması sağlanmalı

Gerekliyse bilgiler güncellenmeli, uygun hesaplar alınmalı, yanlış bilgiler kaldırılması, istenmeyen grup ve içerikler kaldırılmalı/değiştirilmeli.

SM ya içerik beslemesi açısından önemli olan web sitelerindeki içerikler / rakamlar güncellenmeli

Web sitesi ya da SM üzerinden marka/şirket itibarını artırıcı içerikler paylaşılmalı, örneğin çalışanların videolu röportajları, şirket büyüklük rakamları (infografik tarzında vb)

Linkedin yetenek yönetimi açısından çok güçlü bir araç olduğu için bunu her yönüyle kullanmak fayda sağlayacaktır. hedefli Reklamlardan, aday aramaya, mevcut çalışan portföyünü gruplarda vb harekete geçirmekten iş ilanlarına çeşitli şekillerde kullanılabilir.

 

Eğitimler genelde dahili etkinlikler olduğu için eğitime katılan çalışanlar tarafından SM kullanımı çok uygun olmayabilir.

Ancak İK bunu da bir pazarlama faaliyeti olarak değerlendirerek çalışanların SM da eğitimle ilgili içerik paylaşmasını sağlayarak özellikle çalışanların profesyonel çevresi nezdinde kurum itibarını artırabilirler.

SM üzerin eğitimle ilgili deneysel faaliyetler olmakla birlikte SM nın herkese açık ortamı yüzünden henüz bu çok yaygın değildir. 

Daha çok online eğitim ya da e-eğitim diyebileceğimiz platformlar ise yaygınca kullanılmaktadır. Belki ilerleyen zamanlarda e-eğitim platformları daha fazla SM entegrasyonu ile çalışan ve kurumlara ek faydalar sağlayabiliyor hale gelebilir. 

(Örneğin eğitimi bitirdiğini SM hesabında paylaşan çalışan ek eğitim puanı alabilir, yeni eğitimlere hak kazanabilir, eğitimin çalışanlara sağladığı katkı işe alımla ilgilenen potansiyel adaylar için olumlu bir katkı sağlar)

 

SM daki temel insan psikolojindeki motivasyonları arasında bilinirlik, övgü alma gibi duygular önem taşır.

Bu anlamda kurumlar da çalışan motivasyonu için SM ı kullanabilir

Örneğin kurumiçi bir spor turnuvasıyla ilgili SM üzerinden paylaşımlar yapılabilir ve çalışanlar onore edilebilir.

Daha önce de belirtildiği gibi kurum içi SM kılavuz, bilgilendirme gibi çalışmaların çalışanların motivasyonunu olumsuz etkilemesine fırsat verilmemelidir.

 

Daha önce bahsedilen sosyal medya kılavuzu, işe alımlarda sosyal medya ile ilgili bilgilendirmeler, eposta yoluyla ara ara yapılan bilgilendirmeler faydalı olabilir.

Diğer taraftan şirketteki ilgili çalışanlar, ajans ya da farklı uzmanlar tarafından zaman zaman seminer / eğitimler düzenlenebilir.

Burada tonu ve yaklaşımı çok iyi ayarlamak gerekir zira çalışanlar kendilerini bir baskı altında hissetmemelidir. Bu eğitimlerin ve bilgilendirmelerin onların da güvenlik, gizlilik gibi faydalarına olacağını net şekilde ortaya koymak gereklidir.

 

ABD ve dünyadaki CEO lara ve yönetim kurulu başkanlarına baktığımızda sosyal medyada çok aktif olmadıklarını görüyoruz

Diğer taraftan genel olarak üst düzey yönetici konumundaki profesyonel liderlerin ise kişisel markalaşmaya olan katkısı sebebiyle az da olsa bir sosyal medya varlığı olduğunu da görebiliriz.

Türkiye’ de de aynı şekilde CEO lar ve şirket sahipleri SM da biraz çekingen durumdalar

Kurum liderlerinin profesyonel anlamda SM iletişimi yapması karar verilirken iş ihtiyaçları, fırsatlar ve riskler masaya yatırılmalı.

Bir kurumsal iletişim yetkilisi ya da CFO nun SM iletişim dilleri ve tonları farklı olacaktır.

Diğer taraftan kurum lideri / yöneticisi sadece profesyonel anlamda mı içerik paylaşacaktır yoksa kişisel içerikleri de yoğun olarak mı paylaşacaktır? Bunlar arasında daha önceden yaklaşık da olsa bir yüzde oran belirlenebilir.

SM da içerik paylaşımı konusunda stratejik bir çalışma / dokümanın olması faydalı olur. Ne tür içeriklerin paylaşılabileceği, ne frekansta ne tarz içerikler girilebileceği, nelerin paylaşılmayacağı vb

SM nın dinamikleri gereği tüketiciler ve takipçiler soğuk / resmi basın bülteni tarzında içeriklere değil de daha kişisel sıcaklığı olan içeriklere ilgi göstermektedir. Marka / şirket imajına faydası olacaksa bu kişisel dokular da içeriklere yedirilerek verilebilir. Böylece içerikler daha kolay alınır takipçiler tarafından